پایگاه خبری فولاد ایران - ✏️طی سیاست نامتعارف "تسهیل مقداری" در آمریکا و خرید دارایی های ریسکی توسط فدرال رزرو، رشد پایه پولی به شدت افزایش یافت اما حجم نقدینگی بسیار بسیار کمتر رشد نمود. عدم رشد حجم نقدینگی به موازات افزایش چندصد درصدی پایۀ پولی توسط بانک مرکزی آمریکا را به می‌توان به نوع بهره مندی از ذخائر در اقتصاد آمریکا که در آن زمان گرفتار دومینوی بدهکاری بود توضیح داد.

✏️وقتی بانک مرکزی یک دارایی مالی از یک فرد یا بانک می‌خرد، در گام ابتدایی به بانک فروشنده یا بانکی که فرد فروشنده در آن حساب دارد، ذخائر (پول مخلوق خود) اعطا می نماید. اگر فروشنده فرد باشد بانک هم حساب سپرده دیداری فرد فروشنده را بستانکار میکند.

✏️حال اگر مشتریان بانک، تقاضای تسهیلاتی جدید داشته باشند، بانک میتواند از ذخائر بدست آمده جهت رفع نیاز تسهیلاتی ایشان بهره ببرد. در این حالت ترکیب دارایی بانک تغییر نموده و "سپرده بانکها نزد بانک مرکزی یا همان ذخائر" کاهش یافته و میزان تسهیلات افزایش می یابد. در این حالت عرضۀ پول بیش از مقدار ارزش خرید دارایی توسط فدرال رزرو بوسیله مکانیزم خلق پول از مسیر واسطه گری افزایش می‌یابد.

✏️اما تصور کنید بانک بدلایلی از پرداخت تسهیلات (خلق پول) اجتناب ورزد. مثلا سپرده‌گذاران از محل مبلغ دریافتی از فروش دارایی مالی به بانک مرکزی, برای بازپرداخت بدهی خود استفاده کنند، افزایش در عرضۀ پول کمتر از خرید دارایی توسط فدرال رزرو خواهد بود زیرا تسویه بدهی با بانک حجم وام و سپرده را می‌کاهد.

✏️در آمریکا طی سالهای 2010 الی 2014 میزان رشد سپرده دیداری کمتر از میزان خرید دارایی توسط فدرال رزرو شد یعنی مبلغ تزریق شده به‌وسیلۀ فدرال رزرو برای خرید دارایی بیش از آنکه برای وام‌دهی مورد استفاده قرار گرفته باشد، برای بازپرداخت بدهی استفاده شده و لذا درنهایت حتی موجب کاهش حجم پول شده است.

✏️وقتی بانک مرکزی پولی را به دارندگان اوراق می‌دهد و آن‌ها از آن برای بازپرداخت بدهی به بانک استفاده می‌کنند، این کار علاوه بر کاهش دومینوی بدهکاری و توسعه رونق کسب و کار، حجم پول را پس از تزریق بانک مرکزی کم می‌کند چون با بازپرداخت بدهی به بانک، حساب سپردۀ فرد (که پیش‌تر در اثر خرید دارایی او از سوی فدرال رزرو افزایش یافته بود) کاهش می‌یابد. به‌این‌ترتیب پس از یک افزایش در حجم سپرده‌ها (نقدینگی) دوباره شاهد کاهش خواهیم بود.

منبع: اقتصاد به زبان ساده