سپری و نبشی ، هر دو از مقاطع پرکاربرد فولادی هستند که جهت اتصالات و یا مقاطع درب و پنجره مورد استفاده قرار می گیرند. اما در جزییات تفاوت اندکی با یکدیگر دارند. جهت آشنایی با این وجوه تمایز، نیاز است ابتدا آشنایی کلی با نبشی و سپری آهنی و ویژگی ها و مشخصات آن ها پیدا نماییم و سپس به تفاوت آنها و لزوم استفاده از هریک در کاربردهای مختلف بپردازیم.
سپری آهنی یا پروفیل T
( Iron Tripetalous ) از بال و جان باریک و بلند ساخته می شود که به دلیل ظاهر T شکل به آن پروفیل T نیز می گویند. پروفیل های سپری همانند دیگر مقاطع فولادی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می گردند. در روش نورد گرم که همان فابریک کارخانه می باشد، از شمش آهن یا بلوم با سطح مقطع بزرگتر از 230 سانتی متر مربع با حرارت در کوره و عبور از قفسه های نورد میانی ، سپری تولید می گردد. اما در بعضی موارد در بازار در صورت موجود نبودن تولیدات فابریک و پرسی، طبق روال بازار آهن ، تیرآهن را از وسط به صورت طولی برش می دهند وسپریمورد نظر را تولید می نمایند. جهت ایجاد اتصالات قوی و با ضخامت بالا، مرسوم است که تیرآهن های هاش و سنگین را برش می دهند و ضخامت و مقاومت لازم را برای سپری های مورد نظر ایجاد می نمایند.
پروفیل سپری عمدتاً در صنعت و ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله مصارف آن اتصالات پل ها به ستون ها، ستون و خرپا (سازه های صلب از واحدهای مثلثی شکل)، ساخت انواع درب و پنجره ، اسکلت گلخانه ها، سقف های شیشه ای و ساخت سازه های فلزی است. یکی از مصارف پرکاربرد سپری، سقف های کاذب می باشد که بسیار متداول نیز می باشد. نماکاری خشک یا خشکه چینی نیز یکی دیگر از کاربردهای پروفیل سپری می باشد.
ابعاد سپری
ابعاد سپری ها شامل ضخامت و طول و عرض لبه های آن است. اندازه لبه سپری ها، یکی از معیارهای نام گذاری این پروفیل ها می باشد. اندازه لبه این مقطع بر حسب میلیمتر بوده که معمولاً اندازه آن با اندازه دیواره آن برابر می باشد. به عنوان مثال اگر اندازه لبه این مقطع ۱۰۰ میلیمتر باشد به آن سپری نمره ۱۰ گفته می شود. ضخامت سپری ها معمولاً بین ۰٫۹ تا ۲٫۵ میلیمتر بوده که ضخامت ۲ میلیمتر آن کاربرد بیشتری دارد. طول استاندارد این مقطع ۶ تا ۱۲ متر بوده که سایر طولها نیز بر حسب تقاضا تولید میگردد. پروفیل سپری، از لحاظ شکل ظاهری به دو شکل لبه گرد و لبه تیز تولید می گردند که اندازه سپری لبه گرد۳۰ تا ۱۴۰ میلیمتر و سپری لبه تیز ۲۰ تا ۴۰ میلیمتر می باشد که در ایران در اندازه های مختلف تولید می گردد. برحسب کارخانه تولیدکننده پروفیل های سپری که شامل کارخانه شکفته ، جهان پروفیل پارس ، صدرا پروفیل و... هستند، وزن و ابعاد سپری ها متفاوت می باشد و به همان اندازه نیز در قیمت سپری تاثیرگذار می باشد.
نبشی یا پروفیل L
نبشی، مقطعی L شکل است که به هر دو روش نورد گرم و نورد سرد تولید می گردد و به صورت منفرد یا مرکب در سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد. نبشی های ساختمانی اگر در سایز 50 تا 150 میلی متر باشند عمدتاً برای اتصال تیرآهن ها به بیم های باربر و متصل کردن ستون ها به صفحات در فوندانسیون استفاده می گردد و در دیگر سایزها برای اتصال پل ها به ستون ها و ساخت ستون و خرپا مورد استفاده قرار می گیرند. نبشی ها به دو صورت شاخه و خرد شده (نبشی لقمه) مورد استفاده قرار می گیرند. از نبشی های لقمه جهت آسانسور استفاده می شود.
نبشی ها نیز همانند سپری های آهنی به دو روش پرسی (نورد سرد) و فابریک (نورد گرم) تولید و عرضه می شوند. نبشی های گالوانیزه به روش پسی تولید می شوند بدین ترتیب که ورق های آهنی را پوشش روی می دهند و سپس بوسیله دستگاه های خمکاری و رول فرمینگ ، از عرض خم می شوند. این دستگاه با پرس و فشار شکل دهی نهایی را بر روی نبشی اجرا می نماید. سازوکار دستگاه به صورت گیربکسی است. ضخامت و سایز نبشی در این مرحله از ساخت تعیین می گردد.
ابعاد نبشی
در ابعاد نبشی و مشخصات آن، اندازه بال ها و ضخامت بسیار حائز اهمیت است. نبشی ها از سایز ۲ تا ۲۰ دربازار موجود می باشند. نبشی های موجود در بازار ایران، یا تولیدات داخلی کارخانه های تولیدکننده نبشی مانند ذوب آهن اصفهان ، شکفته ، نستا ، سپاهان اصفهان ، فایکو و... هستند و یا از کشورهای چین، روسیه و اوکراین وارد شده اند. استانداردهایی که برای تولید نبشی از آن استفاده می کنند شامل موارد زیر است.
- DIN EN 10056-1
- ASME S1-36
- ASTM A 36
نبشی پرسی
به دو شکل V و L ساخته می شوند که به نبشی های بال مساوی و بال نامساوی نیز مشهور هستند. نبشی V را بال مساوی می نامند چون هر دو ضلع آن با یکدیگر مساوی است و نبشی L شکل را نامساوی خوانده چون یک ضلع آن از ضلع دیگر آن بزرگتر است.
طول استاندارد نبشی ۶ تا ۱۲ متر است البته طول آن بسته به نیاز مشتری می تواند تغییر نماید. همچنین ضخامت نیز از ۲ تا ۵ میلیمتر متفاوت می باشد که بر اساس کاربرد میتواند متغیر باشد.
تفاوت نبشی و سپری
- سپری نسبت به نبشی، خمش پذیری کمتری دارد.
- مشکل در اتصالات سپری به دلیل خمش پذیری کم آنها
- تفاوت ظاهری در سطح مقطع (سپری T شکل بوده و نبشی به دو شکل V و L هستند).
- سپری ابعاد مشخصی دارد ولی نبشی می تواند بال های مساوی یا نامساوی داشته و بسته به کاربرد، از ابعاد متفاوتی استفاده نماید.
- سپری معمولاً در مواردی که نیاز به اتصال دو وجه داشته باشد استفاده می گردد.
- سپری به دلیل شکل سه وجهی خود و سختی و خمش ناپذیری، برای مصارفی که نیاز به پایه قوی تری داشته باشد، مورد استفاده قرار می گیرد.
- در مواردی که نیاز به اتصال قوی تری باشد از سپری استفاده می گردد و یا با اتصال دو نبشی به یکدیگر، پایه قوی تری ایجاد نموده و سپس مورد استفاده قرار می گیرند.
برای اطلاع از قیمت میلگرد، قیمت تیرآهن و قیمت لوله به صفحات مربوطه مراجعه کنید.
