فرسودگی قطعات و ابزارآلات ساختمان سازی، یکی از عوامل مهم در ایجاد اختلال در عملکرد سازه ها است. این قطعات که عمدتا از فلز تشکیل می شوند تحت فشار، گرما و اصطکاک دچار آسیب شده و به ترتیب سطوح زیرین را تضیف می کنند بنابراین می توان عنوان کرد که فرسودگی و عملکرد ناصحیح فلزات سبب وقوع پدیده ای به نام گالینگ خواهد شد. گالینگ در شرایطی رخ می دهد که در طی آن فلزات مجاور با یکدیگر به دلیل فشار و چسبندگی بالا، دچار سایش شده و بلافاصله دچار خوردگی و آسیب دیدگی می شوند در برخی از موارد میزان سایش یا خراشیدگی روی سطح فلز بسیار جزئی است به طوری که با چشم غیرمسلح قابل روئیت نیست اما همین تراشیدگی جزئی یا بعضا برآمدگی های ظریف ایجاد شده بر روی ابزار، عملکرد دستگاه را با مشکل مواجه می سازد. لازم به ذکر است که نوع فلز و میزان مقاومت آن در برابر سایش یکی از عوامل تاثیرگذار در پدیده گالینگ و پیشگیری از وقوع آن است. با افزایش مقاومت فلزات و کنترل فاکتورهای گرمازا، می توان تا حد زیادی این پدیده را کنترل نمود. در ادامه این مقاله از شهرآهن ضمن ارائه توضیحات تکمیلی در رابطه با پدیده گالینگ در فلزات، به بررسی علل وقوع آن و راه های پیشگیری از این پدیده می پردازیم.
پدیده گالینگ
همانطور که در ابتدا نیز ذکر شد گالینگ یکی از انواع فرسودگی فلزات مختلف است که سبب اختلال در عملکرد دستگاه و ماشین آلات خواهد شد. فلزات مجاور یکدیگر در صورت تماس شدید و در شرایط گرما دچار چسبندگی و اصطکاک می شوند که این مسئله از دلایل وقوع پدیده گالینگ به شمار می رود در اثر اصطکاک بین دو فلز، خراش هایی بر روی سطوح ابزارآلات پدید می آید که عملکرد صحیح آن دستگاه را با مشکل مواجه خواهد ساخت. به هر میزان که فشار و چسبندگی فلزات به یکدیگر بیشتر باشد، احتمال وقوع پدیده گالینگ و آسیب دیدگی شدیدتر است. این پدیده در سطوح ماشین آلات مخصوص تراشکاری به وفور دیده می شود به طوری که بخشی از فلز، طی حرارت و فشار شدید به سطح فلزی دیگر چسبیده و ادامه عملیات را دچار مشکل می کند البته در صورت ادامه عملیات ماشین کاری به دلیل عدم هم سطحی فلزات و خراشیدگی آن ها، صداهای ناهنجاری تولید می شود همچنین از عوامل افزایش شدت آسیب دیدگی فلزات در این پدیده، روان نبودن سطوح به دلیل روغن کاری نکردن آن هاست.
یکی از نکات قابل ذکر در رابطه با این مسئله تفاوت دو پدیده سایش و گالینگ است. ساییدگی سطوح در پی سه عامل اصطکاک، تماس و گرما رخ داده و سبب از بین رفتن و خوردگی یک سطح یا هر دوی آن ها خواهد شد همچنین ساییدگی اغلب در طی زمان به صورت تدریجی پدید می آید. در پدیده گالینگ مواد فلزات در طی حرارت و فشار شدید به یکدیگر می چسبند که به دنبال آن، جدا کردن آن ها از یکدیگر سبب آسیب دیدگی یکی از دو سطح خواهد شد. افزون بر این، برخلاف ساییدگی، گالینگ بلافاصله پس از اصطکاک فلزات اتفاق می افتد.
فلزات مستعد پدیده گالینگ
به طور کلی احتمال وقوع پدیده سایش و گالینگ در فلزات با درجه سختی پایین، حتمی است اما بایستی توجه داشت که ماهیت برخی از فلزات به دلیل ساختار و ترکیبات اولیه، در مقایسه با سایر فلزات آسیب پذیرتر بوده و مستعد گالینگ هستند. از دیگر نکات قابل توجه این پدیده، وقوع آن در فلزات با جنس های مختلف است به عبارتی در صورت مجاورت دو فلز از جنس های مختلف و فراهم بودن شرایط، پدیده گالینگ به وقوع می پیوندد و این مسئله صرفا مختص فلزات هم جنس یکدیگر نیست به طور کلی عملکرد فلزات دارای ساختار بلوری یا اتمی اعم از فولاد ضد زنگ، تیتانیوم و آلومینوم و برخی از فلزات نرم در برابر این پدیده بسیار ضعیف بوده و مستعد گالینگ هستند. آلیاژهای برنج و فولاد سخت کاری شده نیز در برابر سایش مقاومت خوبی دارند.
روش های پیشگیری از وقوع پدیده گالینگ
یکی از راهکارهای مهم و کارآمد در پیشگیری از پدیده گالینگ در فلزات، کاهش عوامل گرمازا، اصطکاک و فشار است بدیهی است که با کنترل این موارد و استفاده از فلزات با جنس مقاوم، می توان از وقوع این پدیده تا حد امکان جلوگیری کرد به منظور کاهش اصطکاک بین سطوح فلزی نیز می توان پیش از شروع عملیات، سرعت انتقال مواد را کنترل کرده و یا قطعات ماشین را به دقت روغن کاری کرد، استفاده از روان کننده ها، یکی از عوامل موثر در جلوگیری از این پدیده است. یکی دیگر از روش های پیشگیری از گالینگ در فلزات، پاکسازی سطوح پس از انجام عملیات حرارتی است همانطور که احتمالا نیز می دانید وجود ذرات آلوده و مواد زائد یکی از عوامل موثر در پیش روندگی اصطکاک سطوح به شمار می رود به همین دلیل اغلب توصیه می شود تا به منظور پیشگیری از این پدیده و در پی آن وقوع گالینگ، فلزات با اسید خاص به طور کامل پاکسازی شده و سپس مورد استفاده قرار گیرند.
پدیده سایش و فرسودگی فلزات یکی از عوامل مهم در تضعیف مقاومت و پایایی سازه های ساختمان و ماشین آلات است. گالینگ در اثر گرما، فشار شدید و اصطکاک فلزاتی که مجاور یکدیگر قرار گرفته اند، رخ می دهد. در اثر وقوع این پدیده سطح فلزات دچار خوردگی یا برآمدگی می شود که عملکرد ماشین را با اختلال روبه رو می کند. درجه سختی فلزات با میزان آسیب دیدگی آن ها در طی پدیده گالینگ رابطه عکس دارد به عبارتی به هر میزان که ترکیبات به کار رفته در فلزات مقاوم و سخت باشد، احتمال وقوع گالینگ ضعیف تر خواهد بود. در این بین فلزات نرم و فلزات دارای ساختار بلوری بسیار مستعد این پدیده هستند. راه های متعددی جهت پیشگیری از آسیب دیدگی فلزات وجود دارد. با کنترل حرارت، گرما، فشار و اصطکاک سطوح می توان تا حد زیادی از پدیده گالینگ جلوگیری کرد و یا میزان آسیب دیدگی آن ها را به حداقل رساند. استفاده از روان کننده ها و اسیدهای پاک کننده نیز از دیگر راهکارهای کنترل این پدیده است. شما عزیزان می توانید برای تهیه انواع آهن آلات مورد نیاز عملیات ساختمانی و صنعتی و استعلام قیمت میلگرد، تیرآهن، ناودانی، ورق، نبشی و... به فروشگاه اینترنتی شهرآهن مراجعه کنید.
