میلگرد، پروفیلی با سطح مقطع دایره‌ای و تو پر است. میلگرد از مهم‌ترین، اساسی‌ترین و پر فروش‌ترین مصالح اولیه مورد نیاز برای ساختمان سازی است. معمولا جنس آن‌ها از فولاد است، تنوع زیادی دارد و در پروژه‌های ساختمانی زیادی به کار می‌روند.
با توجه به نیاز، می‌توان انواع میلگردها را به شش گروه تقسیم بندی کرد. این میلگردها عبارت اند از: میلگرد اروپایی، میلگرد کربن دار یا پایه سیاه، میلگرد گالوانیزه، میلگرد اپوکسی پوشش داده شده، میلگرد فایبر گلاس پلیمر، میلگردهای فولادی ضد زنگ. علاوه بر این، میلگردها از نظر استاندارد نیز به چند دسته تقسیم می‌شوند.
انواع میلگرد در ساختمان چه کاربردی دارند؟
دسته های مختلفی دارند که به شرح زیر خواهد بود:
- میلگردهای ساده:
این نوع میله‌ها دارای سطحی صاف و بدون آج هستند. میلگردهای فولادی ساده معمولا قطر ۶ تا ۵۰ میلی متر دارند. این میلگردها به راحتی بریده و خم می‌شوند؛ به همین دلیل نمی‌توان از آن برای ساخت پل‌ها یا سازه‌های سنگین استفاده کرد. از میلگرد ساده می‌توان برای ساخت اتصالات ساختمانی، اتصالات صنعتی، قطعات خودرو و اتصالات زیربنایی در جاده‌ها و بزرگراه‌ها استفاده کرد. - میلگردهای آجدار:
این میلگردها دارای آج و فرورفتگی در سراسر شان هستند. این ویژگی باعث جلوگیری از خم شدن، شکستن و فرسودگی آن ها می‌شود. همچنین استقامت و دوام این‌نوع میلگرد از نوع ساده آن بیشتر است. مهم‌ترین نقش این میلگردها افزایش سطح استقامت کششی در سازه‌های بتنی است و عملکرد آن‌ها در داخل بتن و فولاد عالی است. قطر میلگردهای آجدار بین ۶ تا ۵۰ میلی متر است.
از پر اهمیت ترین کاربردهای میلگرد آجدار می‌توان موارد زیر را نام برد:
- برای ساخت مواردی که از بتن در سازه خود بهره برده اند. مانند ایستگاه مترو.
- برای افزایش استحکام ساختمان در برابر بلایای طبیعی و غیر طبیعی.
- بتن مسلح یکی دیگر از موارد پرکاربرد میلگرد آجدار خواهد بود. باید ضعف آن را با استفاده از مصالح دیگر برطرف کرد. میلگرد آجدار به عنوان بهترین گزینه برای مسلح کردن بتن استفاده می‌شود و از تخریب کوتاه مدت آن جلوگیری می‌کند.
- میلگردهای اروپایی:
این گونه میلگردها از منگنز ساخته شده اند و مهم‌ترین قابلیت آن ها خم شدن است. میلگردهای اروپایی ارزان و به صرفه هستند، اما با این حال برای مناطق مستعد هوای بد، سیل و زلزله مناسب نیستند. - میلگرد با فولاد پر کربن:
این نوع میلگرد که به میلگرد سیاه نیز معروف است، گزینه مناسب برای آب و هوای مرطوب است. - میلگرد فایبرگلاس پلیمر:
این نوع میلگرد به خاطر مقاومت در برابر زنگ زدگی، سولفات‌ها و کلریدها در پروژه‌های زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرند. - میلگردهای پوشش داده شده با پولکسی:
این نوع میلگردها نسبتا قیمت بیشتری دارند و بیشتر برای مناطقی به کار می‌روند که در معرض خوردگی و آب شور قرار دارند. - میلگرد گالوانیزه:
میلگرد گالوانیزه چهل برابر میلگرد فولاد پرکربن مقاومت دارند. به همین خاطر قیمت آن نیز بیشتر است. - میلگرد فولادی ضد زنگ:
میلگرد ضد زنگ گران‌ترین میلگردهای موجود در ایران است و مقاومت خیلی بیشتری در برابر خوردگی دارد. به همین خاطر جز موارد خاص در پروژه‌های ساخت و ساز استفاده نمی‌شود. اما از آن برای شبکه‌بندی، تقویت‌کننده‌ها، نگه‌دارنده‌ها و حتی فرفوژه‌‌کاری‌ها استفاده زیادی می کنند.
مشخصه‌های محاسباتی مهم میلگرد در ساختمان سازی
میزان مصالح و مواد به کار رفته در داخل ساختمان از مهم ترین مواردی است که باید در هنگام ساخت ساختمان در نظر گرفت. این مورد به نحوه اسکلت بندی بستگی خواهد داشت. با توجه به محاسبات صورت گرفته، وزن آهن بین 40 الی 70 کیلوگرم است که در هر متر مکعب وجود خواهد داشت. البته این عدد بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور به کار رفته در سقف خواهد بود.
به آن دسته از میلگردهایی که از سطح فونداسیون و از سقف به سمت بالا ادامه داشته تا میلگردهای اصلی و طولی ستون ها به آن وصل شوند، میلگرد انتظار می گویند که اندازه آن حدود ۶ ⁄ ۱ برابر ارتفاع آن قسمت است. برای وصل کردن میلگرد انتظار به میلگر اصلی فاصله آن ها باید ۱/۱۰ باشد. حصر فاصله مرکز تا مرکز دو شبکه میلگرد را نیز ۱۵ سانتی متر در نظر می‌گیرند.
جمع بندی
میلگردها عضو جدایی ناپذیر ساخت و ساز هستند. استفاده از این‌محصول برای ساخت ساختمان‌های مسکونی به قدری زیاد است که تاثیر به سزایی در قیمت خانه دارد. همانطور که پیش‌تر گفتیم، نوع میلگرد با توجه به پروژه مورد نظر انتخاب می‌شود و هر نوع آن کاربردی متفاوت دارد. پس برای انجام کار ساخت و ساز، اطلاع داشتن از نوع آن الزامی است.
